આ વર્ષે પ્રથમ વખત ઉનાળાની ઋતુમાં સોયાબીનનું ચિત્ર બદલાયું છે. સોયાબીનનું વાવેતર એક રેકોર્ડ બની ગયો છે અને હવે મરાઠવાડામાં સોયાબીન ખીલી રહ્યું છે. કૃષિ વિભાગના માર્ગદર્શનથી આ પ્રયોગ સફળ થયો છે. કૃષિ વિભાગ અને બીજ કેન્દ્રએ સોયાબીન ઉત્પાદકોની ચિંતા દૂર કરી છે. હવે જ્યારે ઉનાળામાં સોયાબીન પૂરા જોશમાં છે ત્યારે ખરીફ સીઝનના બિયારણની ચિંતા દૂર થઈ છે. ખેડૂત બિયારણની બાબતમાં આત્મનિર્ભર બન્યો છે, તેથી ખેડૂતોને હવે બિયારણ માટે અહીં-તહીં દોડવાની જરૂર નહીં પડે.
પરંતુ તે જ ખેડૂતોએ ઉપયોગ કરતા પહેલા બિયારણ પ્રમાણિત છે કે નહીં તે તપાસવું પડશે. સોયાબીનનું મોટી સંખ્યામાં બિયારણ માટે વાવેતર કરવામાં આવ્યું છે. આવી સ્થિતિમાં હવે જોવાનું રહેશે કે આ સોયાબીનનું વેચાણ થશે કે નહીં અને ખેડૂતોને કેટલો ફાયદો થશે.
ખરીફ સિઝનમાં થયું હતું નુકસાન
ખરીફ સિઝનમાં ભારે વરસાદને કારણે તમામ પાકને નુકસાન થયું હતું. ખાસ કરીને સોયાબીનને સૌથી વધુ અસર થઈ હતી, જ્યારે ખેડૂતોએ રવિ સિઝનમાં ખરીફ સિઝનમાં થયેલા નુકસાનની ભરપાઈ કરવાનો નિર્ણય લીધો હતો. પુષ્કળ પાણીને કારણે પણ આ શક્ય છે, ભારે વરસાદને કારણે રવિ સિઝનની વાવણી વિલંબિત થઈ હતી, તે ઉગાડવું શક્ય નથી. તે જ ખેડૂતોએ જુવાર ઉગાડવા કરતાં સોયાબીનનો વિકલ્પ પસંદ કર્યો અને હવે તે સફળ થતો જણાય છે.
ઓછી ઉત્પાદકતા, પરંતુ બિયારણની સમસ્યાનો અંત આવશે
ખેડૂતોએ તેમની પાકની પદ્ધતિ સોયાબીન અને ચણામાં ફેરવી છે. સાનુકૂળ આબોહવા અને વિપુલ પ્રમાણમાં પાણી હોવા છતાં, ઉનાળાની ઋતુની જેમ ખરીફ સિઝનમાં સોયાબીન અંકુરિત થતું નથી. સોયાબીનની પ્રથમ વાવણી મરાઠવાડાના લાતુર જિલ્લાના ઉસ્માનાબાદમાં કરવામાં આવી છે અને ઉપજ 4 થી 5 ટકા છે. પ્રતિ ક્વિન્ટલ વધુ એકર જિલ્લા ખેતીવાડી અધિક્ષક દત્તાત્રેય ગવસાણે કહે છે કે આ પર્યાવરણનું પરિણામ છે અને આ વર્ષે પ્રથમ વખત ખેડૂતોએ પ્રયોગ કર્યો અને તે સફળ રહ્યો. કોઈ અછત નહીં રહે અને વધુ ઉત્પાદન મળશે.
સોયાબીનની વર્તમાન સ્થિતિ શું છે?
ઉનાળુ સોયાબીનનો પાક ખીલી રહ્યો છે, ઓછા વિસ્તાર અને પાણીની ઉપલબ્ધતાના કારણે આ વર્ષે ખેડૂતો દ્વારા આ પ્રયોગ કરવામાં આવ્યો હતો. આના કારણે ઓછામાં ઓછી ખરીફમાં બિયારણની સમસ્યા તો હલ થઈ છે.
