મહાભારતનું યુદ્ધ માનવજાતના ઈતિહાસનું સૌથી મોટું યુદ્ધ માનવામાં આવે છે. આ યુદ્ધમાં શૂરવીરોએ અનેક પ્રકારના શસ્ત્રોનો ઉપયોગ કર્યો હતો. એવું કહેવાય છે કે પ્રાચીન કાળના આ વિનાશક શસ્ત્રો એક જ હુમલામાં પૃથ્વી પર સર્વનાશ લાવવાની ક્ષમતા ધરાવતા હતા. આવો જાણીએ મહાભારતના યુદ્ધ દરમિયાન ભગવાન કૃષ્ણના વિશિષ્ટ ભક્ત અને મિત્ર અર્જુન પાસે કયા શસ્ત્રો હતા.
જો મહાભારતના યુદ્ધમાં અર્જુન ન હોત તો કદાચ પાંડવો માટે ઈતિહાસનું આ સૌથી ભયાનક યુદ્ધ જીતવું આસાન ન હોત. અમે આ એટલા માટે કહી રહ્યા છીએ કારણ કે એવું માનવામાં આવે છે કે અર્જુન પાસે જે દૈવી શસ્ત્રો હતા તે ફક્ત કેટલાક પસંદ કરેલા યોદ્ધાઓ પાસે હતા જેઓ સમગ્ર યુદ્ધમાં હાજર હતા.
પુરાણો અનુસાર જે શસ્ત્રોનો ઉપયોગ મંત્ર દ્વારા દૂરથી દુશ્મન પર હુમલો કરવામાં આવે છે તેને અસ્ત્ર કહેવામાં આવે છે. આ આગ, ગેસ, ઇલેક્ટ્રિક અને યાંત્રિક ઉપાયો દ્વારા સંચાલિત હતા. ગરુડશાસ્ત્ર, અગ્નિશાસ્ત્ર, બ્રહ્માસ્ત્ર, પશુપતાસ્ત્ર, મહાદેવનું ત્રિશુલ, ભગવાન વિષ્ણુનું સુદર્શન ચક્ર વગેરે આદિ શસ્ત્રોની શ્રેણીમાં આવે છે. બીજી તરફ, જે હથિયારોનો ઉપયોગ હાથ વડે થાય છે, એટલે કે જે શસ્ત્રો હાથમાં પકડીને દુશ્મન પર હુમલો કરવા માટે વપરાય છે, તેને વહ શસ્ત્રો કહેવામાં આવે છે. તલવાર, ગદા, પરશુ, ભાલા વગેરે આદિ શસ્ત્રો આ હેઠળ આવે છે.
જો તમે મહાભારતની પૌરાણિક કથાઓ ધ્યાનથી વાંચી હશે, તો તમે આ યુદ્ધ વિશે ઘણી બધી બાબતો જાણશો. જો કે, અત્યાર સુધી લોકો ફક્ત અર્જુનના બ્રહ્માસ્ત્ર વિશે જ જાણે છે, પરંતુ બ્રહ્માસ્ત્ર સિવાય અર્જુન પાસે અન્ય ઘણા ખતરનાક શસ્ત્રો હતા, જેના વિશે અમે તમને જણાવીએ છીએ.
અર્જુન પાસે પશુપતાસ્ત્ર પણ હતું, જે ભગવાન શિવ દ્વારા આપવામાં આવ્યું હતું. તે એવું અચૂક શસ્ત્ર હતું કે કહેવાય છે કે તે મંત્રના જાપ સાથે દેખાતાંની સાથે જ આંખો, હૃદય અને શબ્દોને નિયંત્રિત કરી શકે છે.
અર્જુન સાથેનું બીજું સૌથી ઘાતક શસ્ત્ર બ્રહ્માસ્ત્ર હતું. જેને એટમ બોમ્બ જેવું ઘાતક માનવામાં આવે છે. આ ભગવાન બ્રહ્માનું શક્તિશાળી શસ્ત્ર હતું. કહેવાય છે કે મહાભારતમાં અર્જુન, કર્ણ, શ્રી કૃષ્ણ, યુધિષ્ઠિર, અશ્વત્થામા અને દ્રોણાચાર્ય પાસે બ્રહ્માસ્ત્રનો ઉપયોગ કરવાનું જ્ઞાન હતું. જ્યારે અશ્વત્થામાએ મહાભારતના યુદ્ધમાં બ્રહ્માસ્ત્રનો ઉપયોગ કર્યો હતો, ત્યારે ગર્ભમાં રહેલા બાળકો પણ મૃત્યુ પામ્યા હતા. અશ્વથામા તેને કેવી રીતે ચલાવવું તે જાણતા હતા પરંતુ તેને પાછું કેવી રીતે લેવું તે જાણતા ન હતા. શાસ્ત્રોમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે આ શસ્ત્રનો વિનાશ ત્યારે જ રોકી શકાય છે જ્યારે તેના જવાબમાં બીજુ બ્રહ્માસ્ત્ર બહાર પડે.
અર્જુન પાસે દેવરાજ ઈન્દ્રનું ‘વજ્ર અસ્ત્ર’ પણ હતું. અર્જુનની તપસ્યાથી પ્રસન્ન થઈને દેવોના રાજા ઈન્દ્રએ તેને મહેન્દ્ર અસ્ત્ર અને શક્તિ અસ્ત્ર આપ્યા હતા. ઇન્દ્ર અને અન્ય દેવતાઓ પાસે જે શસ્ત્રો હતા તે પણ અર્જુન પાસે આહ્વાન કરીને જ તેમના આશીર્વાદ સાથે આવતા હતા. મહાભારતના યુદ્ધમાં સામેલ તમામ યોદ્ધાઓમાંથી માત્ર અર્જુનને યમદંડ નામના શસ્ત્રનું જ્ઞાન હતું. એવું કહેવાય છે કે મૃત્યુના દેવતા યમરાજે પોતે આ શસ્ત્ર અર્જુનને આપ્યું હતું. આ હથિયારનો ઉપયોગ ત્યારે જ થાય છે જ્યારે યોદ્ધા પાસે બીજો કોઈ વિકલ્પ બચ્યો ન હોય.
(નોંધઃ આ લેખ પ્રચલિત માન્યતાઓ પર આધારિત છે. તેના કોઈ વૈજ્ઞાનિક પુરાવા નથી. લોકોની જાણકારી માટે તેને અહીં રજૂ કરવામાં આવ્યો છે.)
