અઝોલા પ્રાણીઓ માટે કોઈ અમૃતથી ઓછું નથી. અઝોલા એક ઉચ્ચ ઉત્પાદક છોડ છે. તેમાં પ્રોટીન અને ખનિજો અને અન્ય પોષક તત્વો વધુ હોય છે. ખાસ વાત એ છે કે અઝોલા એ ગાય, ભેંસ, મરઘી, ડુક્કર, બકરા, બતક અને પ્રાણીઓ માટે સ્વાદિષ્ટ અને પૌષ્ટિક ખોરાક છે. તો ચાલો જાણીએ કે એઝોલા કેવી રીતે ઉગાડવામાં આવે છે અને પ્રાણીઓને દરરોજ કેટલી માત્રામાં આપવામાં આવે છે.
પ્રાણીઓને ખવડાવવા માટે એઝોલા કેવી રીતે ઉગાડવી
- અઝોલાની ખેતી તળાવના પાણીમાં ગાયના છાણ સાથે ચાળેલી ફળદ્રુપ જમીનને ભેળવીને ઉગાડવામાં આવે છે.
- 6 X 4 ફૂટના કદના તળાવ માટે લગભગ એક કિલોગ્રામ તાજા અઝોલાની જરૂર પડે છે.
- એઝોલાને તળાવમાં સરખી રીતે વાવવા જોઈએ.
- આ બાયોગેસ સોલ્યુશનમાં ગાયના છાણને બદલે ખાતર તરીકે ઉપયોગ કરી શકાય છે.
- પાણીની ઊંડાઈ 4થી 6 ઈંચ હોવી જોઈએ.
- ચોમાસાની ઋતુમાં એઝોલાનો વિકાસ ઝડપી થાય છે.
પશુધનના ખોરાક માટે એઝોલાનું ઉત્પાદન
- અઝોલા તાજા અથવા સૂકા સ્વરૂપમાં પ્રાણીઓને ખવડાવી શકાય છે.
- એઝોલા સીધા ઢોર, મરઘા, ઘેટાં, બતક, બકરા, ડુક્કર અને સસલાંને આપી શકાય છે.
- પ્રાણીઓને અઝોલાના સ્વાદની આદત પડવા માટે થોડા દિવસો લાગે છે, તેથી પ્રારંભિક તબક્કામાં તેને કોઈ ઘાસ સાથે ભળવીને ખવડાવવું વધુ સારું છે.
- એઝોલાનો ઉપયોગ તળાવોમાં ખાતર તરીકે પણ થાય છે.
- તાજા અઝોલા એક નાશવંત છોડ હોવાથી તે આગ્રહણીય છે કે જ્યારે તે વધુ હોય ત્યારે તેને તરત જ સૂકવવામાં આવે અથવા પશુધનની પ્રજાતિઓ માટે ચારા તરીકે ઉપયોગમાં લેવાય.
પ્રાણીઓને દરરોજ એઝોલા કેવી રીતે ખવડાવવી
પુખ્ત ગાય, ભેંસ, બળદ – 5-2.0 કિગ્રા
બકરી – 300-500 ગ્રામ
ડુક્કર – 5-2.0 કિગ્રા
સસલું – 100 ગ્રામ
એઝોલા પોષક મૂલ્ય
અઝોલા પ્રોટીનથી ભરપૂર હોય છે. આ સાથે તેમાં વિટામિન A અને વિટામિન B12ની પૂરતી માત્રા ઉપરાંત આયર્ન, કેલ્શિયમ, મેગ્નેશિયમ, ફોસ્ફરસ, કોપર, મેંગેનીઝ વગેરે જેવા જરૂરી મિનરલ્સ પણ તેમાં જોવા મળે છે. તેમાં લગભગ તમામ આવશ્યક એમિનો એસિડ્સ, પ્રોબાયોટિક્સ, બાયો-પોલિમર્સ અને બીટા કેરોટીન હોય છે.
અઝોલા ખાતરનું કામ કરે છે
એઝોલા વાતાવરણીય નાઇટ્રોજનને ઠીક કરે છે અને તેને તેના પાંદડાઓમાં સંગ્રહિત કરે છે, તેથી તેનો લીલા ખાતર તરીકે ઉપયોગ થાય છે. આપની માહિતી માટે જણાવી દઈએ કે ચોખાના ખેડૂતોને ડાંગરના પાક સાથે અઝોલાનું વાવેતર કરવાની સલાહ આપવામાં આવે છે. કારણ કે તે ચોખાના ઉત્પાદનમાં લગભગ 20% વધારો કરે છે.