પીરિયડ્સ એ મહિલાઓના જીવનનું આવશ્યક ચક્ર છે. જોકે, પીરિયડ્સ દરમિયાન યુવતીઓ, મહિલાઓને પેટમાં દુ:ખાવો, ક્રેમ્પ્સ, મૂડ સ્વિંગ જેવી અનેક સમસ્યાઓનો સામનો કરવો પડે છે. પરંતુ તેમ છતાં તેઓ દર મહિને પીરિયડ્સ આવવાની રાહ જુએ છે. પીરિયડ્સમાં સહેજ પણ ગરબડ એટલે કે માસિક ચક્ર કે લોહીનો પ્રવાહ મહિલાઓના નબળા સ્વાસ્થ્ય તરફ ઇશારો કરે છે. કેટલીક સ્ત્રીઓને પીરિયડ્સ મોડા આવે છે, તેથી મહિલાઓને પીરિયડ્સ દરમિયાન લોહીનો પ્રવાહ ખૂબ જ ઓછો થઈ જાય છે. આજે અમે તમને જણાવશું પીરિયડ્સ દરમિયાન લોહીનો પ્રવાહ ઓછો થવાના કારણો વિશે.
ડો.હેમાનંદિની જયરામન સમજાવે છે કે પીરિયડ્સ દરમિયાન લોહીનો પ્રવાહ સામાન્ય રીતે 3-5 દિવસનો હોય છે. જો કોઈને 7 દિવસ માટે પણ પીરિયડ્સ હોય તો આ સ્થિતિ સામાન્ય માનવામાં આવે છે. પીરિયડ્સ દરમિયાન, પ્રથમ અને છેલ્લા દિવસોમાં લોહીનો પ્રવાહ ઓછો હોય છે, જ્યારે વચ્ચેના દિવસોમાં લોહીનો પ્રવાહ વધારે હોય છે.
પીરિડ્સમાં શા માટે આવે છે ઓછું બ્લડ?
ઓછી ઉંમરે પીરિયડ્સ આવવા
9 કે 10 વર્ષ જેવી નાની ઉંમરમાં માસિક ધર્મ શરૂ થઇ જાય છે અને ત્યારે લોહીનો પ્રવાહ ઓછો હોય છે. કારણ કે આ ઉંમરે ઓછા હોર્મોન્સ બને છે, જે બ્લીડિંગને ઓછું કરે છે. નાની ઉંમરે બ્લિડીંગનું પ્રમાણ ઓછું હોય છે અથવા તો માત્ર સ્પોટ્સ દેખાય છે.
હોર્મોન્સ અસંતુલનની સમસ્યા
આજકાલ હોર્મોન ઇમ્બેલેન્સની સમસ્યા ખૂબ જ જોવા મળી રહી છે. આ કારણે તરૂણીઓને પીસીઓડીનો સામનો કરવો પડે છે. પીસીઓડીની સમસ્યા ધરાવતી તરૂણીઓમાં પીરિયડ્સ દરમિયાન લોહીનો પ્રવાહ ઓછો હોય છે. આ સ્થિતિમાં તેમનામાં હોર્મોન્સ ઓછા જોવા મળે છે. લોહીનો ઓછો પ્રવાહ એ હોર્મોન અસંતુલનનું લક્ષણ હોઈ શકે છે.
બર્થ કન્ટ્રોલ પિલ્સ લેવી
જે મહિલાઓ 30-40 વર્ષની ઉંમરની વચ્ચે બર્થ કંટ્રોલ પિલ્સ લે છે તેમને પણ પીરિયડ્સ દરમિયાન લોહીનો પ્રવાહ ઓછો જોવા મળી શકે છે. તેમાં લાઇનિંગ ઓછું બને છે, લોહી પાતળું બને છે, તેના કારણે લોહીનો પ્રવાહ પણ ઘટી જાય છે.
ડિપો-પ્રોવેરા ઇન્જેક્શન
ડેપો-સાબિતરા ઇન્જેક્શન લેતી વખતે પણ પીરિયડ્સ દરમિયાન રક્તસ્રાવ નોંધપાત્ર રીતે ઘટી જાય છે. ડેપો-પ્રોવેરા ઇન્જેક્શનનો ઉપયોગ ગર્ભ ધારણ અટકાવવા માટે કરવામાં આવે છે. આ ઇન્જેક્શન માસિક ચક્ર દરમિયાન અંડાશયમાંથી ઇંડાના વિકાસ અને રીલીઝને રોકવામાં મદદ કરી શકે છે. આ ગર્ભાવસ્થાને રોકી શકે છે.
એડોમેટ્રિઓસિસ
એન્ડોમેટ્રિઓસિસ એક રોગ છે, જેમાં અંડાશયમાં સિસ્ટ બને છે. સિસ્ટની અંદર લોહી જામી જાય છે. અંડાશયની અંદર થતી આ સિસ્ટ બદામી રંગની હોય છે. તેથી તેને ચોકલેટ સિસ્ટ પણ કહેવામાં આવે છે. તેમાં હોર્મોન અસંતુલિત થાય છે, જેના કારણે પીરિયડ્સ દરમિયાન ઓછું બ્લિડીંગ થાય છે.
ટ્યૂબરક્લોસિસ
ટ્યુબરક્યુલોસિસ એ ભારતમાં થતી એક સામાન્ય સમસ્યા છે. તેની અસર ફેફસાં પર પડે છે. પરંતુ કેટલીક વખત ગર્ભાશયમાં પણ ક્ષય રોગ થઈ શકે છે. જ્યારે યૂટરસમાં ટ્યૂબરક્લોસિસ થાય છે, તો તે યૂટરસની લાઇનિંગ સૌથી પહેલા અસર કરે છે. આ સિવાય તે ફેલોપિયન ટ્યૂબને પણ પ્રભાવિત કરે છે. જ્યારે યૂટરસની લાઇનિંગ પર ટ્યૂબરક્લોસિસ બને છે તો પીરિયડ્સ દરમિયાન બ્લડ ફ્લો ઓછો થઇ જાય છે. એટલું જ નહીં અમુક કિસ્સાઓમાં આ સ્થિતિમાં બ્લડ ફ્લો સંપર્ણ બંધ પણ થઇ જાય છે.